dinsdag 19 januari 2010

Te veel kanalen!


Er ontstaat steeds meer flexibiliteit in het gebruik van leermateriaal. Natuurlijk, de grootste groep docenten gebruikt nog steeds boeken, maar het aanbod mag inmiddels gerust divers genoemd worden. Volledige methodes, toetsen, objecten, leereenheden, taken en dit alles is natuurlijk digitaal en in folio beschikbaar. De variatie aan leermaterialen is toegenomen, maar ook de businesscase die ten grondslag ligt aan de ontwikkeling en de distributie van het materiaal.

We zijn blij met al die nieuwe businesscases. Het creëert flexibiliteit, maar we zien ook dat elke nieuwe businesscase vaak betekent dat er een (distributie-)kanaal bij komt. Vooral de leveranciers van digitaal leermateriaal gebruiken het liefst hun eigen kanaal. Doel is vaak om de kosten te drukken. Maar de schooladministratie en het ict-personeel heeft het er maar druk mee. Het komt regelmatig voor dat een school zijn leermateriaal inkoopt bij vier of meer kanalen. Elk kanaal hanteert zo zijn eigen regels en principes. De grote verschillen zitten ‘m in het aanleveren van de leerlinggegevens en de aanpak omtrent autorisatie en authenticatie. Het kost veel tijd om alle kanalen te voorzien van de juiste gegevens om nog maar te zwijgen over het beheer van deze gegevens. Leerlingen verhuizen, veranderen van klas, van studie of verlaten de school. Deze wijzigingen leiden tot een ongelooflijke administratieve last.

Hoe kunnen we dit oplossen? Natuurlijk kunnen we wachten totdat er één of misschien twee sterke (distributie-)kanalen overblijven. Het zal veel tijd kosten om alle leveranciers en bijbehorende eisen op één lijn te krijgen maar met de komst van de Europese aanbesteding kunnen we verwachten dat steeds meer scholen één kanaal zullen kiezen voor de aankoop van hun leermateriaal. Van Dijk en Iddink zijn goed op weg en lijken hun slag te slaan. Als aanbieder van leermateriaal kun je bijna niet meer om deze distributeurs heen.

Een tweede oplossing is dat de verschillende kanalen met elkaar aan tafel gaan zitten en één standaard/architectuur ontwikkelen, zodat scholen één bestand/export kunnen hanteren voor de verschillende kanalen die ze willen gebruiken. De ervaring leert alleen dat het ongelooflijk moeilijk is om deze partijen en de leverende uitgeverijen op één lijn te krijgen. Resultaat op dit moment is dat nog meer organisaties een (eigen) kanaal inrichten voor het aanleveren van leermateriaal.

Oplossing drie. Er blijven verschillende kanalen, maar elk kanaal is gericht op het leveren van leermateriaal met specifieke kenmerken. Er is een kanaal waar scholen commercieel leermateriaal kunnen bestellen, er is een kanaal waar het leermateriaal van communities en coöperaties aangeboden wordt en er is een kanaal waar auteursrechtelijk vrij leermateriaal beschikbaar is. Ik zie hierbij in ieder geval een rol voor Wikiwijs wat betreft het auteursrechtelijk vrije materiaal. Verder zal Kennisnet (dus ik ook ;-) een sterke verbindende rol moeten spelen tussen de verschillende leveranciers en (distributie-) kanalen.

Flexibiliteit is en blijft ontzettend belangrijk, maar tegen welke prijs?